paard als opvoeder


Alles startte toen ik, Bert Swennen, mijn eindwerk voor mijn opleiding orthopedagogie moest maken. Mijn laatstejaarsstage deed ik in een hippotherapeutisch centrum. Dus wist ik al in welke richting ik moest zoeken. In mijn vrije tijd was ik al bezig met wat men nu "Natural Horsemanship" noemt. Ik spreek hier over de periode 1999-2000. Dus toen was er nog rond hippotherapie en al zeker niet rond Natural Horsemanship veel bekend of geschreven hier in België. Dus besloot ik mijn eigen therapie te gaan uitschrijven voor mijn eindwerk.

 

Dit eindwerk kreeg als titel:

In het midden van de brug tussen innerlijk en uiterlijk, ontmoet je de spiegel van je ziel.

Jongeren met gedragsproblemen begeleiden mbv paarden en het Natural Horsemanship.

 

Na mijn studie ben ik dan onmiddellijk gaan werken in een voorziening voor jongeren met gedrags- en emotionele problemen (centrum Bethanië) en daar kreeg ik de kans om mijn theorieën verder in de praktijk te brengen tot we in 2002 dit ook op zelfstandige basis gingen doen. En zo is Skyfarm ontstaan. Veel mensen kennen mij als paardentrainer, maar we zijn gestart als therapeutisch centrum. 

 

Ondertussen begeleiden we al 13 jaar kinderen met een "probleem" en dit individueel of in inclusiegroepen.Bij ons op de boerderij of in instellingsvormen. Bij ons is iedereen gelijk en leert iedereen met iedereen omgaan. Vandaar dat we niemand in vakjes plaatsen en de kinderen "met een probleem" gewoon meedoen en geïntegreerd worden met de kinderen "zonder probleem". Dit loopt super en kinderen leren omgaan met verschillen en anders zijn. Onze specialisatie zijn kinderen met ASS, NLD en ADHD. Daarnaast hebben we en begeleiden we nog steeds heel wat zorgvoorzieningen op verschillende vlakken. Helpen met de opstart, scholing van personeel, scholing van de paarden,...

 

De therapie zelf houdt vooral een opwaardering van het zelfbeeld in omringd  door een klimaat van veiligheid, ontspanning en positieve bekrachtiging. Het kind krijgt het gevoel “iemand te zijn”. Het kind krijgt terug het gevoel dat het invloed kan uitoefenen op zijn omgeving en dit op een positieve manier, de negatieve cirkel wordt doorbroken.

 

Het paard, zo'n krachtig dier, laat zich van op afstand besturen en leiden door het kind door enkel gebruik te maken van lichaamstaal.

 

Het kind krijgt van het paard de verantwoordelijkheid over het paard.

 

Een unieke relatie komt tot stand!

 

Hoe gaan we nu te werk?

 

Orthopedagogisch maken we gebruik van de 5 pedagogische vaardigheden. Namelijk monitoring, discipline, problemsolving, positieve bekrachtiging en positieve betrokkenheid.

 

Onze accenten liggen vooral op de positieve betrokkenheid en de positieve bekrachtiging. Wij proberen zoveel mogelijk het negatieve gedrag te negeren of rustig te herhalen welk gedrag wel gewenst is en het positieve gedrag te belonen.

 

Wat is nu positief gedrag?

Voor ons is positief gedrag "elk gedrag wat in een bepaalde situatie door iedereen als passen en normaal wordt beschouwd". Hiermee bedoelen we eigenlijk dat elk gewenst gedrag positief gedrag is en dus ook beloond zal worden.

We leggen het even uit aan de hand van een voorbeeld:

"Peter komt thuis van school en laat vader zijn rapport zien.

Vader bekijkt het en ziet dat Peter bijna overal het cijfer 7, 8 of 9 heeft gekregen. Allemaal goede cijfers. Enkel wiskunde staat een twee. Vader reageert onmiddellijk met de boze woorden: "Hoe kom jij aan die 2 op wiskunde!". Vader zegt niets over de goede cijfers. Deze verwacht vader en vindt hij normaal."

 

Wij gaan nu net omgekeerd te werk. Wij gaan het kind prijzen om al die goede cijfers en geven het de boodschap mee dat we aan dat slechte cijfer wel zullen werken.

 

Wij zijn dus bijna constant aan het belonen in onze werking. Het kind leert zo aandacht krijgen voor positief gedrag maar ook dat het "WEL" dingen goed kan doen. Vaak is het schoolse en soms ook het familiale gebeuren een opeenvolging van negatieve processen. Wij proberen deze te doorbreken.

 

Deze jongeren moeten vaak al heel wat extra dingen doen zoals logo, inhaalles, GON begeleiding, psycholoog, psychiater, medicatie,... . Kortom allemaal dingen die hen er op wijzen dat ze anders zijn (let wel, dit is geen kritiek op voorgaande hulpvormen, deze zijn vaak onmisbaar!). Bij ons willen we de kinderen net het gevoel geven dat ze iemand zijn. Dat ze er net zozeer mogen zijn als elk ander kind.

 

In onze maatschappij wordt er heel veel verwacht van kinderen. Wij proberen deze druk er van af te halen en het kind bij ons gewoon kind te laten zijn. Wij stellen geen doelen. Bij ons is HET MIDDEL het doel. Het belangrijkste is dat het kind zich amuseert, ontspant en succeservaringen opdoet.

 

Wat wel heel belangrijk is in onze werking om de kinderen te doen groeien, is het pedagogische klimaat dat we creëren. Een klimaat waarin kinderen zich veilig voelen. Structuur en voorspelbaarheid zijn hier belangrijke kernwoorden. 

 

Maatwerk is ook één van onze kernwoorden. Elk kind heeft niet alleen maatwerk nodig, neen, elk kind VERDIEND maatwerk! Elk kind heeft zijn kwaliteiten en vanuit deze kwaliteiten en talenten willen we handelen en onze manier van begeleiden aanpassen.

 

Wat is nu de rol van het paard in dit geheel?

Het paard is een evenwaardige partner in heel het gebeuren en fungeert als opvoeder. Het paard zorgt voor de succeservaringen en laat het kind inzien dat bepaalde gedragscorrecties nodig zijn. Een paard heeft geen vooroordelen en heeft oog voor het positieve!

 

Belangrijk is wel dat het paard in onze therapie GEEN hulpmiddel is maar een evenwaardige partner. Dit in tegenstelling tot sommige andere therapeutische vormen met dieren. Wij gebruiken het paard NIET. Wij werken SAMEN. Het paard wordt niet uit het oog verloren en er wordt rekening gehouden met de gemoedstoestand en het fysieke van het paard. NIET elk paard kan dienen als therapiepaard. Bij ons krijgen ze een doorgedreven training om zelf zeer evenwichtig en mentaal sterk voor de dag te komen. Bij enige twijfel in het wel voelen van paard op zowel psychisch als fysiek vlak, krijgt het paard de rust en verzorging die het verdiend. 

De paarden die we gebruiken zijn bijna allemaal paarden die we gekregen hebben en hebben allemaal hun verhaal en hun verleden. 

 

Samen met de kinderen helpen we de paarden en samen met de paarden helpen we de kinderen

 

Enkele  van de zorgvoorzieningen die reeds een beroep op ons hebben gedaan:

  • centrum Bethanië (Genk)
  • Sint-Ferdinand (Lummen)
  • Open Lucht Opvoeding (Brasschaat)
  • Zorgboerderij de Meander (Kapellen)
  • Monnikenheide (Zoersel)
  • Zorgranch Stappen (Genk)
  • Sint Oda (Overpelt)
  • Vuurvogel (Cidar)
  • De Wroeter